Stampersgat, 19 november 2024

SPOTS bestaat dit jaar 20 jaar. En gedurende het jaar staan we stil bij enkele mijlpalen in die tijd. Vandaag staan we stil bij de campagne die we jarenlang gevoerd hebben tegen de fokindustrie van leeuwen in vooral Zuidelijk Afrika. Dit leidde uiteindelijk tot richtlijnen rondom excursies met wilde katachtigen in Nederland die later werden gekopieerd door andere landen. In 2021 kondigde Zuid-Afrika aan te stoppen met deze fokindustrie.

In 2009 hoorde ik voor het eerst over Canned Hunting; een specifieke vorm van jacht waarbij de jager een dier doodschiet dat hiervoor specifiek gefokt is. Het dier wordt opgesloten in een afgesloten ruimte en kan dus niet vluchten. Vandaar de naam canned hunting: vrij vertaald ‘ingeblikt jagen’. Dit is vooral befaamd in Zuid-Afrika waar vooral leeuwen de geliefde trofee zijn. In dit land leven zo’n 10.000 gefokte leeuwen. Ik las daarover in een artikel over ‘The Cook Reports’ en mijn mond viel open. In deze documentaire uit 1997! kwam een leeuwin naar voren die later ‘Dark Lioness’ werd genoemd. In het artikel werd gemeld dat deze leeuwin welpjes had en hiervan gescheiden werd. De welpjes liepen aan de ene kant van het hek en Dark Lioness aan de andere kant. Ze probeerden haar te lokken door een dode antilope neer te leggen. Haar moederinstinct was echter sterker dan haar honger dus ze bleef in de buurt van haar welpen. Dit duurde de jager te lang waarop hij besloot haar dood te schieten voor de ogen van haar welpen. Dark Lioness was niet direct dood. Ze ketste meerdere malen met haar lichaam tegen het geëlektrificeerde hek. De jager was, toen ze dan uiteindelijk dood was, alleen maar bezig om zijn trofee te inspecteren. Aldus het artikel liep de moedermelk nog uit haar tepels.

Zoals gezegd viel mijn mond open bij het lezen van het artikel. Ik verdiepte me in het onderwerp en leerde al snel dat canned hunting slechts het sluitstuk was in een vreselijk leven vol dierenleed. Ik kon de documentaire nooit vinden; tot voor kort. De link is hier te vinden. Vanaf ca. 12.58 zie je verhaal van Dark Lioness. Waarschuwing; je wordt er niet vrolijk van.

Dark Lioness is voor ons de reden geweest om te beginnen met een campagne die zich afzet tegen deze walgelijke industrie. Onze focus lag daarbij vooral op dat andere belangrijke facet in deze industrie. De welpjes die worden ingezet in toerisme. Want hoe gruwelijk canned hunting ook is, het is vaak het sluitstuk van een leven vol drama voor de gefokte leeuw. Het meeste geld wordt door de fokkers verdiend aan toeristen die met welpjes op de foto gaan of met de dieren gaan wandelen. Of aan vrijwilligers die voor de hulpeloze welpjes zorgen.

Helaas zijn vele leeuwen het pad van Dark Lioness gegaan. Inmiddels heeft de Regering van Zuid-Afrika aangekondigd te stoppen met deze fokindustrie van leeuwen. In Nederland heeft de reisbranche, mede door de lobby van SPOTS’, richtlijnen afgegeven voor verantwoord toerisme. Excursies met wilde katachtigen worden afgeraden. Deze richtlijnen zijn inmiddels in meerdere landen, zoals ook in Zuid-Afrika, overgenomen. Veel mensen kennen inmiddels het leed achter dit soort excursies. Daarmee hebben we veel leeuwen het pad van Dark Lioness kunnen besparen. Dat geeft dan nog enige troost.

Simone Eckhardt