Stampersgat, 6 november 2022

Jarenlang werden in Zuid-Afrika leeuwen gefokt op fabrieksmatige basis. De welpjes werden weggehaald bij hun moeder en ingezet voor de toeristenindustrie. Jagers schoten in Canned Hunting het volwassen dier doodt. En het skelet of botten werden geëxporteerd naar Azië waar ze verwerkt werden in traditionele Chinese medicijnen (TCM). Hier dient het dier als vervanger voor de tijger die van oudsher gewild en gebruikt wordt in TCM. Een filmpje waar de levenscyclus van zo’n gefokte leeuw duidelijk wordt, zie je hier.

Officieel werd er in 2021 door het verantwoordelijke Ministerie in Zuid-Afrika een streep gezet onder deze industrie en kondigde ze aan dat de fokindustrie moest stoppen. In 2019 kwam er officieel reeds een einde aan de export van leeuwenskeletten en botten vanuit Zuid-Afrika na een Rechterlijke uitspraak. Journalisten van OCCRP deden recent onderzoek naar de export van leeuwenskeletten en/of botten tussen 2016 en 2019. Ze baseerden zich daarbij op export vergunningen afgegeven door CITES. Hun belangrijkste bevindingen;

• Bijna de helft van de leeuwenbotten die tussen 2016 en 2019 uit Zuid-Afrika werden geëxporteerd, zouden volgens de exportgegevens bestemd zijn voor Laos;
• Volgens de douane terplekke zijn er echter geen botten Laos binnengekomen. In plaats daarvan wijzen andere gegevens erop dat veel van de zendingen stilletjes werden omgeleid naar Vietnam en China;
• Vaak waren de zendingen ondergewaardeerd of volgestopt met extra botten, wat aangeeft dat het aantal geëxporteerde leeuwenskeletten de jaarlijkse quota die in 2017 voor het eerst waren opgelegd, ver overschreed;
• Vele skeletten werden gekocht door zogenaamde brievenbusfirma’s; bedrijven die gelieerd zijn aan het Xaysavang-netwerk, een groep die berucht staat vanwege zijn handel in wilde dieren die zo productief is dat de FBI een beloning van $ 1 miljoen heeft beloofd voor informatie die het ten val zou kunnen brengen.

Einde aan de industrie?

Zoals gezegd kondigde het verantwoordelijke Ministerie in Zuid-Afrika in 2021 aan dat de fokindustrie van leeuwen moest stoppen. Ook de export van leeuwen skeletten zou gestopt zijn. De vraag is echter; is dat zo?

Sinds de uitspraak van het Ministerie zijn er nog weinig stappen gezet en leven er naar schatting nog steeds meer dan 7800 gefokte leeuwen op leeuwenfarms in het land. Intussen blijven leeuwen gefokt worden, aldus onderzoekers een teken dat de fokkers wachten tot de ban op leeuwen skeletten, opgeheven wordt. Daarnaast bestaat de angst dat er nog steeds illegaal leeuwenskeletten vervoerd worden. Journalisten namen contact op met zowel het verantwoordelijke Ministerie als de douane. Het Ministerie stelde dat export van leeuwenbotten en skeletten sinds 2019 illegaal is. Maar de South African Revenue Service, welke toezicht houdt op de douane, gaf bij de journalisten aan dat “it had never been notified by the Ministry that lion bone exports were illegal. It said customs officers were not monitoring bone exports, other than making sure that each shipment had an export permit and that they were clean”.

Lees het hele artikel hier.

Afbeelding: de handelsroute van skeletten en botten van gefokte leeuwen uit Zuid-Afrika. Hoewel er officieel een einde is gekomen aan deze export, is het zeer de vraag of dit in de praktijk ook daadwerkelijk zo is.